Çocuklar birer kopyamız değil, kendi yollarını çizecek bireylerdir. Ancak birçok anne baba, farkında olmadan çocuklarını kendi hayallerinin rotasında yürütmeye çalışır. “Ben futbola meraklıyım, çocuğum da oynasın.” ya da “Benim zamanında fırsatım olmadı, şimdi o gerçekleştirsin.” gibi cümlelerle, iyi niyetle de olsa çocuğun bireyselliği göz ardı edilir.
Geçtiğimiz günlerde yedi yaşında bir çocuk dikkatimi çekti. Akranlarıyla konuşmuyor, oyun oynamıyor, yalnız kalmayı tercih ediyor. Anne babasıyla, kardeşiyle iletişimi güçlü. Psikoloğa götürülmüş, “hiçbir sorunu yok” denmiş. Peki bu durumda neden sosyal değil?
İşte burada gözden kaçan bir ihtimal var: İleri zekâ. Üstün potansiyelli çocuklar çoğu zaman yaşıtlarıyla aynı duygusal ya da zihinsel seviyede bağ kuramazlar. Onlar için bazı konuşmalar gereksiz, bazı oyunlar sıkıcıdır. Ancak çevreleri tarafından “soğuk” ya da “uyumsuz” etiketini alırlar. Bu yanlış algı, çocuğun öz güvenini zedeleyebilir.
Anne babalar, çocuklarının kendi ilgilerine sahip olmasını isterken farkında olmadan çocuklarına duygusal bir yük yükleyebilir. Oysa önemli olan, çocuğun iç dünyasına kulak verebilmek, benim ne istediğim değil, onun neye ihtiyacı olduğu sorusunu cesaretle sorabilmektir.
Bu durumu kuramsal olarak en iyi açıklayanlardan biri Carl Rogers’tır. Ona göre bireyin sağlıklı gelişimi, koşulsuz kabulle mümkündür. Yani “beni olduğum gibi kabul et” diyebilen bir çocuk, gerçekten büyümeye başlar. Kabul edilmeyen çocuk ise, başkasının yolunu yürümeye çalışırken kendi sesini kaybeder.
Bir çocuğu anlamaya çalışmak; onun suskunluklarını, yalnızlıklarını da dinlemeyi gerektirir. Unutmayalım: Her çocuk biriciktir ve her yol, sadece sahibine aittir.